Gevolgen scheiding kind op latere leeftijd

Scheidingen komen in alle lagen van de bevolking voor, het is een ingrijpende gebeurtenis voor het hele gezin. In deze blog wil ik wat nader ingaan op de gevolgen op de langere termijn voor kinderen die een scheiding van hun ouders hebben meegemaakt.

Kinderen scheiden mee met de ouders en ook voor hen brengt dit grote veranderingen met zich mee. Vragen als “Waar gaan mijn ouders wonen, hoe vaak zie ik mijn vader nog, kan ik mijn vrienden nog zien en hoe ga ik naar school?“.

Vanuit mijn ervaring bij het begeleiden van ouders in een scheidingstraject, waarbij ook kinderen zijn betrokken, heb ik geleerd dat kinderen pas aan hun eigen rouw toekomen als de ouders ophouden met ruzie maken. Vrijwel alle kinderen die in de volwassen leeftijd een relatie aangaan en kinderen krijgen, zeggen “als ik ga scheiden doe ik het anders dan mijn eigen ouders”. Dit is wat ik in scheidingstrajecten stellen met kinderen vaak hoor zeggen. Dat is een mooi uitgangspunt, maar het ook daadwerkelijk uitvoeren is een tweede.

In mijn praktijk, maar ook tijdens opleidingsdagen en workshops kom ik regelmatig kinderen, adolescenten en volwassenen tegen die vertellen over hoe het voor hen was toen hun ouders gingen scheiden. Uitspraken als:

Ik kon niet vertellen hoe leuk ik het bij papa of mama had, omdat ik bang was hen hiermee te kwetsen en de reactie die ik mogelijk zou krijgen;
Mijn moeder heeft mijn vader nooit vergeven en is eigenlijk altijd verbitterd en boos op mijn vader gebleven;
Als ik iets bijzonders heb zoals een diploma-uitreiking of iets meer gewoons als een verjaardag, moet ik altijd nadenken over wie ik wanneer uitnodig enz.

Over het algemeen hebben de meeste kinderen twee jaar na de scheiding van hun ouders weer redelijk hun draai gevonden en zijn ze weer gelukkig in hun leven. Een aantal kinderen en adolescenten ondervinden langere tijd problemen en kunnen zelfs levenslang nadelen ondervinden. Te denken valt aan:

Psychische problemen, zoals binding en verlatingsangst
Moeite met vertrouwensrelaties
Problemen in eigenwaarde
Werkelijk trauma’s
Continu het gevoel te hebben dat je er niet toe doet

Gevolgen scheiding kind op latere leeftijd

Geen enkele ouder wil dat hun kind(eren) schade ondervinden van de scheiding van hun ouders. Om schade voor de kinderen te beperken wil ik de volgende tips en handvaten meegeven om de gevolgen van een scheiding voor kinderen op latere leeftijd zo klein mogelijk te houden:

Deel geen (negatieve) gevoelens over de ander met je kinderen, zij zijn geen onderdeel van jullie conflicten;
Geef bij de kinderen aan dat jullie het samen als ouders goed voor hen gaan regelen en doe dit ook;
Zorg ervoor dat er positief contact en overleg met je ex-partner is over de kinderen met hun belangen voorop;
Zet je eigen gevoelens over de ex-partner opzij en stel het belang van de kinderen voorop;
Plan regelmatig (zeker in het eerste jaar na de scheiding) iets gezamenlijks met elkaar als gezin in en laat de kinderen meedenken in wat zij leuk zouden vinden om te doen;
Probeer je ex-partner los te laten en respecteer hoe deze zijn/haar leven voortzet;
Indien er toch onoverkomelijke problemen tussen de ouders komen, zorg ervoor dat jullie kinderen een netwerk om zich heen hebben, waar zij terecht kunnen voor hulp en ondersteuning;
Zorg ervoor dat, indien nodig je kind extra ondersteuning krijgt door een (kinder) coach en google eens samen met hen op “www.villapinedo.nl”;
Tijdens een scheidingstraject kunnen mediators ook een apart gesprek aangaan met het kind, afhankelijk van de leeftijd natuurlijk. Het kind krijgt dan de ruimte om 1-op-1 zijn of haar gevoelens en wensen te uiten. Dat noemen we een kindgesprek. In de praktijk blijkt dat hier veel behoefte aan is, dit kan een bijdrage aan een beter verloop van het traject en de impact op het kind.